Toneelgroep Maastricht - Een Meeuw

Vrijdagavond 18 maart was de Wijkjury bij de voorstelling ‘Een meeuw’ van Toneelgroep Maastricht. WijkJurylid Marlies heeft deze prachtige reportage geschreven over de avond.

We hadden 2 gastjuryleden mee: Joyce en Boudewijn. De vaste juryleden die mee kwamen waren Elly, Emine, Serpil, Willem en Marlies.
Het stuk dat we zagen is een bewerking van ‘De meeuw’ van Anton Tsjechov door schrijver Ilja Leonard Pfeijffer en regisseur Michel Sluysmans.

Alle personages hopen op een mooier leven. Vergeefs. Want dromen van een ander leven is altijd mooier dan dat leven zelf. Wendell Jaspers en Thijs Römer spelen de hoofdrollen in deze ernstige komedie over onvervulde verlangens, getroebleerde familiebanden, opvlammende generatieconflicten, de immer doortikkende tijd en vooral: heel veel liefdesverdriet.
Het was een lang stuk zonder pauze, 2 uur en 10 minuten. Toen we de zaal in kwamen stonden de acteurs al op het toneel, ze liepen rond alsof ze wat aan het voorbereiden waren. Na een tijdje, toen iedereen was gaan zitten, stonden ze allemaal stil en gebeurde er een paar minuten helemaal niets. Zij bleken ook op iets aan het wachten te zijn.

Het was een stuk vol humor, ernst, verdriet, ruzie, jaloezie en schrik. Ik vond het zelf heel afwisselend, het lichtplan en het prachtige (doch simpele) decor hielpen daaraan mee. We vonden allemaal dat er heel veel tekst was en die was soms moeilijk te begrijpen. Moeilijke woorden en lange zinnen bij sommige personages maar gelukkig was er veel bewerkt op een manier dat het voor ons allen te snappen was. Echte Russische literatuur is niet voor iedereen weggelegd…

Na de voorstelling mochten we een drankje halen en naar de Panoramalounge. Daar kwamen Esther (Polina) , Tarik (Kostja) en Emma (Masja) naartoe voor een nagesprek. Lieven Cooiman was er ook bij, hij is de programmeur van Flint.

Elly vond het een echt Russisch stuk, Tsjechov/Tolstoj. Het is wel een verhaal van alle tijden. Het was heel indrukwekkend en heel mooi.

Willem zei dat hij er geen barst van snapte en het niet kon volgen. Hij gaat de beschrijving nog een keer lezen en dan hopen dat er wat kwartjes vallen. Hij was meer met de techniek van de decors en licht bezig dan met het verhaal zelf.

Boudewijn vond het lang en soms slecht te horen. Het was indrukwekkend en het duurde een tijdje voordat de verhaallijn te snappen was.

Joyce had het verhaal gelezen en gebruikte de tijd dat ze stil stonden aan het begin van het stuk om uit te zoeken wie wie was. Ze vond het wel voor een beperkte leeftijdsgroep, niet voor jongeren. Ze snapte niet waarom aan het eind van het stuk allemaal opgezette beesten op het toneel kwamen. Dat bleek de stilstand na de groei tot volwassenheid uit te beelden. Je leven is dynamisch als je opgroeit en statisch als je eenmaal volwassen bent en vast zit in patronen. Het was ook bedoeld als mortuarium/museum, Kostja staat er na zijn dood.

Serpil vond dat er veel moeilijke woorden werden gebruikt uit de literatuur, moeilijk de aandacht erbij te houden, ingewikkelde kost. Ze zag veel mensen boven de 70 in de zaal. Door de stilte aan het begin hadden de acteurs wel alle aandacht. Volgens haar ging het stuk over waardering en erkenning. Ze merkte nog op dat de acteurs geen accent hadden ondank dat ze uit Maastricht kwamen, waarop de acteurs in plat Mestreechs losbarstten. Ze spelen dan wel bij Toneelgroep Maastricht en sommigen hebben er gestudeerd aan de toneelschool, ze wonen er niet.

Emine vond dat het heel lang duurde en er veel oude moeilijke woorden gebruikt werden. Volgens haar ging het stuk over verliezen van de liefde. Ze maakt nu zelf ook theater en vindt zoveel tekst maar moeilijk te onthouden.

Jouman (Nina) blonk voor mij (Marlies) echt uit qua humoristische timing met Emma (Masja) als goede tweede. Thijs (Trigorin) stond veel met zijn snuitje zowat in het decor en ik vond hem wat jong voor zijn rol. Vond het decor en licht erg mooi gedaan, de kostuums vond ik bij sommigen wat minder flatteus. Dokter Dorn deed me erg denken aan Till Lindemann van Rammstein door zijn haar en outfit.

De acteurs vertelden dat het stuk bewerkt is door iemand die romans schrijft en dat het geen spreektaal was. Er zijn zo’n 2000 woorden uit de oorspronkelijke bewerking gehaald, anders was het stuk nog veel langer geweest. De acteurs hebben 2 maanden gerepeteerd en zich de teksten eigen gemaakt door ze op verschillende manieren uit te spreken zodat ze logisch klonken. Tijdens de repetities gaven ze elkaar ideeën, de regisseur was niet allesbepalend. Tsjechov gaat over menselijke dingen dus daar kom je al snel in. Het blijft een soort van dichtbij jezelf, je hoeft niet te diep te zoeken en er zijn geen grote transformaties nodig.

Het stuk gaat voor hen over jaloezie, waardering willen en niet kunnen krijgen. Op een gegeven moment is er een wisseling in decor en kleding, het is ineens winter en 2 jaar later. Ze staan in dezelfde posities als aan het begin van het stuk en er is weer een stilte. Het is om te laten zien dat er in 2 jaar niks veranderd is. Meerdere malen wordt in het stuk een lied gezongen met pianobegeleiding, elke keer hetzelfde liedje maar in een andere vorm.

Er werd gevraagd waarom de acteurs tijdens het stuk niet af gaan maar al dan niet in freeze op het toneel blijven. Het stuk gaat over toneelspelen en daar werd mee gespeeld: wij spelen dit voor jullie.

Het origineel eindigt met de zelfmoord van Kostja, maar de regisseur wilde dat niet. Hij wilde weten hoe het met de mensen verder gaat, een zoektocht naar de oude/nieuwe generatie.
Ze kregen een staande ovatie van de zaal na afloop van de lange maar prachtige voorstelling, welverdiend.

Het was fijn elkaar weer te zien en te mogen napraten met een aantal acteurs en Lieven, hij zei dat er vast nog wel een aantal mooie voorstellingen voor ons in Flint komt!